چالش های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عصر امامان (ع)

ممنوعیت از نوشتن احادیث پیامبر اکرم (ص(

تحریف در معارف اسلامی و جعل احادیث

ارائه الگوهای نامناسب

تبدیل حکومت عدل نبوی به سلطنت

با وجود سفارش پیامبر (ص) به نوشتن سخنانش، نوشتن احادیث ممنوع شد کسانی که به احادیث علاقه مند بودند فقط می توانستند آن را حفظ کنند؛ از مشکلات اساسی منع نوشتن احادیث و حفظ کردن آنهامی توان به افزایش احتمال خطا در نقل (کم و زیاد شدن یا فراموشی اصل حدیث)، فراهم شدن شرایط مناسب برای جاعلان (یا طبق غرض شخصی جعل و تحریف کردند یا به نفع حاکمان از نقل برخی احادیث خودداری کردند و مردم و محققان از منبع مهم هدایت بی بهره می ماندند. در نتیجه سلایق شخصی در احکام دین دخالت داده و گرفتار اشتباهات بزرگ شدند .مشکل سوم برای (شیعیان) پیروان ائمه(ع) پیش نیامد زیرا احادیث از طریق ائمه (ع) که معصوم و به دور از خطا بودند، نقل می شد؛ سال ها بعد منع نوشتن حدیث برداشته شد و حدیث نویسی رواج یافت اما به دلیل عدم حضور اصحاب پیامبر (ص) در میان مردم به دلیل فوت یا شهادت، احادیث زیادی جعل و تحریف شد و در نتیجه تشخیص احادیث صحیح از غلط ساده نبود.

عالمان وابسته به بنی امیه و بنی عباس و گروهی از اهل کتاب (یهودی و مسیحی) که به ظاهر مسلمان شدند مانند کعب الاحبار از برکناری امام معصوم سوء استفاده کرده و به تفسیر آیات قرآن و معارف اسلامی مطابق با افکار خود و موافق با منافع قدرتمندان پرداختند؛ کار آنها، نقل داستان های خرافی درباره ی پیامبران (ع) در مساجد؛ در نتیجه راه یابی این مطالب به کتب تاریخی و تفسیری موجب گمراهی بسیاری از مسلمانان (مردم مطیع آنان می شدند(.

عموم مردم دنباله رو شخصیت های برجسته اند و آنان را اسوه قرار می دهند. در زمان پیامبر (ص) کسانی چون علی (ع)، سلمان، مقداد، ابوذر، عمار الگو بودند؛ اما بعد از رحلت این شخصیت ها به انزوا کشیده شده و شخصیت های به دور از معیارهای اسلامی در اندیشه و عمل و اخلاق، برجسته شدند.

بعد از رحلت پیامبر (ص) جاهلیت در لباس جدیدی وارد زندگی اجتماعی مسلمانان شد؛ طالبان قدرت و ثروت قرب و منزلت یافتند؛ شخصیت های باتقوا، جهادگر و مورد احترام پیامبر (ص) منزوی شدند.

نقش حاکمان بنی عباس و بنی امیه در این زمینه:

عوض کردن مسیر حکومت

ساختن کاخ های مجلل برای خود و اطرافیان

انباشتن خزائن خود از جواهرات گران بها

نتیجه تغییر مسیر؛ تبدیل جامعه مؤمن و فداکار پیامبر (ص) به جامعه ای راحت طلب، تسلیم و بی توجه به روش پیامبر (ص) نتیجه تغییر فرهنگ؛ روبرو شدن ائمه (ع) با مشکلات زیاد و عدم توانایی در همراه کردن مردم با خود بود.